Ziekenhuis van Panzi: drie uur elektriciteit per dag

Uiteraard volstaat het niet om aan ziekenhuizen in het zuiden medisch materiaal te doneren. In een land als Congo is het gebrek aan elektriciteit een evergreen. Idem wat de waterbevoorrading betreft. Documentatie en wisselstukken voor toestellen ontbreken, personeel en artsen zijn onvoldoende geschoold om ermee om te gaan enz... De problemen zijn immens.

Bij het bezoek aan het referentieziekenhuis van Panzi komen heel wat problemen bovendrijven waarvoor het project Jenga Maarifa een oplossing wil bieden. Geneesheer-directeur van dit ziekenhuis is de bekende mensenrechtenactivist dokter Denis Mukwege en naar Congolese normen is dit een modelziekenhuis. Meer dan de helft van de 450 bedden is voorbehouden aan de opvolging van overlevenden van seksueel geweld en verkrachting. Sinds enkele jaren besteedt men specifiek aandacht aan kinderen die het slachtoffer werden van groepsverkrachtingen.

De meeste ziekenhuizen in Kivu moeten het stellen met één, maximaal twee technici. In Panzi zijn het er een tiental plus dertig arbeiders. Een vijfde van het ziekenhuisbudget gaat naar de technische dienst -al hoort hierbij ook de aanzienlijke kost van energie enz.

90%

De elektriciteits- en watervoorziening vormt in Kivu de kern van het probleem. Het ziekenhuis van Panzi krijgt per dag slechts drie uur elektriciteit van het net. Een ziekenhuisgenerator kost uiteraard handenvol geld aan brandstof. Bovendien moeten de toestellen bestand zijn tegen stroompannes en fluctuaties. Ook water vormt een pijnpunt. De voorraad van Panzi is al om 11 uur 's morgens opgebruikt.

En aangezien de inkomsten hier voor 90% uit technische prestaties komen, spreekt het voor zich dat een niet-werkende scanner handenvol geld kost en het welzijn van de patiënt in het gedrang brengt. Bij donatie van medisch materiaal aan het zuiden doen zich twee belangrijke problemen voor. Vooreerst is er een gebrek aan documentatie om de toestellen aan de praat te krijgen. "We werken met toestellen van Philips, GE, Siemens, Toshiba enz. Als technicus is het moeilijk om die machines te installeren en te gebruiken zonder documentatie. Om een radiologietoestel van Philips te installeren, moeten we bijvoorbeeld een technicus drie tot vier keer uit Nairobi laten komen. Dat doet de kosten flink oplopen." Het gebrek aan wisselstukken is uiteraard een ander belangrijk probleem.

"De oplossing zou er kunnen uit bestaan dat een internationale organisatie multinationals regels oplegt. Maar," zo legt adjunct-directeur dokter Luhiriri uit, "bijvoorbeeld bij de Wereldgezondheidsorganisatie is er slechts één persoon die zich met techniek bezighoudt. Men is zich niet bewust van deze erg belangrijke problematiek."

Gsm

Opleiding, of het gebrek daaraan, is eveneens een essentieel probleem. Niet alleen van technici, ook van anderen. Artsen trekken bijvoorbeeld de kabel van het toestel uit het stopcontact om hun gsm op te laden. Tijdens hun opleiding leren artsen immers wel hoe een diagnose te stellen maar niet hoe ze met medische apparatuur moeten omgaan. Bovendien zijn niet alle artsen zich bewust van het belang van vorming.