Eerste baby na baarmoedertransplantatie geboren in UZ Gent
Na 37 weken zwangerschap kwam onlangs - na een keizersnede - de eerste Belgische baby ter wereld nadat bij de moeder een baarmoederhalstransplantatie werd uitgevoerd. Moeder en kind stellen het goed.
Dat de bevalling net in het UZ Gent plaatsvond, is geen toeval. In 2018 was het UZ Gent het tiende centrum wereldwijd dat een baarmoedertransplantatie uitvoerde. Ook na zeven jaar blijft een baarmoedertransplantatie eerder uitzonderlijk. Internationale studies rapporteerden dat er in totaal 135 baarmoedertransplantaties werden uitgevoerd, waarna er 65 kinderen werden geboren.
In het kader van een proefstudie voerde het UZ Gent in 2018 een eerste baarmoedertransplantatie bij de vrouw die nu bevallen is. Ze lijdt aan het syndroom van Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser en heeft dus een onderontwikkelde baarmoeder. "De ouders namen in 2016 eerst deel aan een grondige medische en psychische screening", legt prof. Steven Weyers, diensthoofd van de vrouwenkliniek, de gevolgde procedure uit. "Nadat ze goedkeuring kregen voor hun deelname aan de studie, hebben we een ivf-procedure opgestart bij de vrouw. Haar eicellen werden in het ivf-laboratorium samengebracht met de zaadcellen van haar partner. Zodra we voldoende embryo's hadden om in te vriezen, konden we eind 2018 overgaan tot de transplantatie. De transplantatie en het herstel verliepen vlot. Een jaar later, toen bleek dat de baarmoeder niet werd afgestoten en er geen complicaties optraden, zijn we gestart met het terugplaatsen van de embryo's."
Het fertiliteitstraject duurde iets langer dan voorzien, maar uiteindelijk leidde de transplantatie toch tot de geboorte van een gezonde baby met eigen genetisch materiaal van de ouders. De zwangerschap werd intensief opgevolgd met een tweewekelijkse echo met dopplermetingen, regelmatig bloedonderzoek en een strikt medicatieschema. Het kindje kwam na 37 weken zwangerschap ter wereld via een keizersnede. Binnenkort wordt de baarmoeder opnieuw verwijderd omdat de medicatietegen afstoting van de getransplanteerde baarmoeder risico's inhoudt op langere termijn.
De komende jaren kunnen de ouders rekenen op psychologische begeleiding en een team van ppediaters volgt het kindje tijdens de eerste levensjaren verder op. "Volgens de resultaten uit internationaal onderzoek verwachten we geen problemen, maar omwille van de unieke zwangerschap volgen we de groei, het immuunsysteem en de algemene ontwikkeling graag van nabij op", zegt pediater Levi Hoste.
Voorlopig blijft het in Gent bij deze ene baby. Aan de proefstudie namen twintig patiënten deel, maar na de eerste transplantatie werd er tot nu toe geen geschikte donor meer gevonden voor de andere deelnemers. "We werken binnen de studie alleen met hersendode donoren en volgens zeer strikte criteria. Daardoor komen er weinig donoren in aanmerking. Met een nieuwe techniek die de organen machinaal spoelt, hopen we de komende jaren te kunnen uitbreiden naar donoren die overlijden na een hartstilstand", zegt Eric Hoste, coördinator van het Transplantatiecentrum.
Het UZ neemt wel stappen om bij de Commissie voor medische ethiek een uitbreiding te vragen voor levende donatie. Zo'n transplantatie is logistiek eenvoudiger en succesvoller, maar de lichamelijke en psychische risico's voor de donor zijn wat groter.
