Het abstracte is als het zijn, als het leven
In het mooie Roger Raveelmuseum aan de Leie loopt nog tot 17 juni 2012 een boeiende tentoonstelling over de natuur in de abstracte kunst en omgekeerd, de abstractie in de natuur. Roger Raveel zelf is gastheer voor een aantal collega's uit de jaren 1950 en 1960.
De essentie zit hem in het vraagteken achter de titel van de expositie: Abstract?. Abstracte kunst verwijst in wezen naar een niet-abstracte realiteit, zoniet zou ze zinloos zijn of op zijn minst niet begrepen worden door ons beperkt, beter gezegd, begrensd denkvermogen. Is dat echt zo? Denken wij louter figuratief? Waar plaatsen we dan de wiskunde die in wezen ook een abstractie van de werkelijkheid is? Kunnen wij wiskundig denken of zetten wij de wiskundige logica aan de hand van axioma's om tot een reële werkelijkheid? U begrijpt het, we zitten midden in de problematiek die filosofen al meer dan 2.000 jaar aan het denken zet, en waarop ze het definitieve antwoord schuldig blijven. Het onderwerp is des te complexer omdat wij in de natuur zelf een abstractie menen te ontdekken, een systeem dat de natuur aan wetten onderwerpt waardoor ze voor onze menselijke geest grijpbaar, begrijpbaar wordt én kan onderworpen worden aan onze willekeur. De mooie tentoonstelling in het Roger Raveel- museum zet dan ook tot denken, maar meer nog tot kijken.
Abstracte landschappen
Laten we beginnen bij de gastheer zelf, Roger Raveel die in de jaren 1950 en 1960 de kleine wereld rondom hem - zijn tuin, het dorp - ontleedt en er doorheen tracht te kijken. Vooral dat laatste is van belang in het werk van Raveel. Hij slaagt er immers in te bewijzen dat 'het niets' een toevoeging kan zijn tot de realiteit. Niet alleen verlaat hij de grenzen van het doek, van het kader. Ook creëert hij openingen die een blik geven op de achterliggende realiteit. Of hij kaatst de bal terug naar de toeschouwer door hem een spiegel voor te houden, waardoor hij het kunstwerk kan binnentreden. Met één oogopslag weet je, voel je dat Raveel bezig is met de natuur rondom zich, met de natuur der dingen, ook al bedient hij zich louter tot de metaforen van de kleur en de materie.
