Sciensano: "Een op de vijf overlijdens in België is gelinkt aan sociale achterstelling"

Een vijfde van alle overlijdens in België is gelinkt aan sociale achterstelling. Dat blijkt uit een rapport dat gezondheidsinstituut Sciensano vandaag heeft voorgesteld. "Als er geen ongelijkheid was en iedereen het hoogste niveau van welvaart had, zouden er in België jaarlijks 21.000 sterfgevallen minder zijn", klinkt het.

Voor de studie keek Sciensano naar gegevens uit verschillende databanken om een socio-economisch profiel van elke wijk in België op te maken. Dat gebeurde op basis van gegevens over gezondheid, opleidingsniveau, inkomen, huisvesting, criminaliteit en tewerkstelling. Zo werden alle wijken ingekleurd op een schaal van een tot tien: van minst naar meest welstellende wijken.

Vervolgens werden die profielen vergeleken met cijfers van Statbel over sterfte en doodsoorzaken tussen 2013 en 2022. Uit de analyses werd de samenhang tussen sterfte en welvaart duidelijk. In 2013 bedroeg het aandeel sterfgevallen dat vermeden had kunnen worden, in het geval dat er geen ongelijkheid zou zijn, veertien procent. Dat percentage neemt sindsdien toe. In de coronapandemie piekte die ongelijkheid zelfs op negentien procent. 

In de minder welstellende wijken zijn ischemische hartaandoeningen, longkanker en chronisch obstructieve longziekte de belangrijkste doodsoorzaken. Die doodsoorzaken zijn ook sterk verbonden zijn met roken, stelt Sciensano. "De voorbije decennia is het aantal rokers onder hoogopgeleiden sterk gedaald, maar bij lager opgeleiden was die daling minder groot." 

Volgens de studie moet beleid dat echt impact wil hebben op de Belgische volksgezondheid, rekening houden met de socio-economische verschillen tussen wijken.