Geldboete dreigt voor patiënten die niet meewerken aan fraudeonderzoek bij zorgverleners
Het RIZIV wil zijn strijd tegen fraude in de gezondheidszorg uitbreiden en schuift daarbij ook een rol naar voren voor patiënten. Dat schrijft De Standaard. Zo wil de ziekte- en invaliditeitsverzekering sancties opleggen aan patiënten die weigeren mee te werken aan onderzoek naar hun zorgverlener.
In een nieuw actieplan met 42 maatregelen stelt de dienst voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) voor om sancties te voorzien voor patiënten die weigeren mee te werken aan een controle van hun zorgverlener. Het gaat volgens minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) vooral om een signaalmaatregel. "Fraudegevallen zijn uiterst zeldzaam, maar de gevallen die er zijn, zijn wel bijzonder schadelijk voor het vertrouwen in het systeem en de grote meerderheid van de zorgverleners die wel eerlijk zijn en het beste voorhebben met hun patiënten", aldus de minister.
Daarom vindt hij het belangrijk dat ook patiënten meewerken aan fraudeonderzoek: "We horen van het RIZIV dat patiënten niet altijd willen meewerken aan dat onderzoek. Als mensen dat echt weigeren, kan je ook geen onderzoek voeren. Burgers hebben de plicht om mee te werken."
Volgens het RIZIV zijn patiënten vaak een cruciale schakel bij het vaststellen van fraude, bijvoorbeeld om te verifiëren of aangerekende prestaties effectief werden geleverd. Echter blijkt in de praktijk dat die medewerking niet altijd vanzelfsprekend is. “Zonder hun input tijdens verhoren zijn onterechte aanrekeningen vaak niet aan te tonen”, klinkt het in het handhavingsplan van het RIZIV. “Dat wordt een steeds grotere hinderpaal voor controleonderzoeken.”
Dat burgers in sommige gevallen weigeren mee te werken aan fraudedossiers, heeft meerdere redenen. Soms speelt loyaliteit aan de zorgverlener mee, zoals in het geval van een thuisverpleegkundige die soms dagelijks of wekelijks over de vloer komt. In andere gevallen zouden patiënten onder druk worden gezet of zelf voordeel halen uit onterechte facturatie, bijvoorbeeld artsen die de zorg voor een patiënt zwaarder inschalen dan echt het geval is, zodat de patiënt zeker is van de Vlaamse zorgpremie.
Beperkte financiële maatregelen
Hoe vaak patiënten weigeren mee te werken aan controles, is niet bekend. "Maar we zouden deze maatregelen niet willen invoeren als het niet nodig was", klinkt het bij het RIZIV. Over de concrete invulling van de sancties bestaat voorlopig nog geen duidelijkheid, al wordt gedacht aan "beperkte financiële maatregelen".
Hoewel het actieplan intussen door de federale regering is goedgekeurd, zal de omzetting naar concrete regelgeving nog tijd vergen. Niet alle voorstellen zijn onmiddellijk uitvoerbaar.
Het Vlaams Patiëntenplatform reageert terughoudend. De organisatie onderschrijft het belang van fraudebestrijding, maar waarschuwt voor een aanpak die vertrekt vanuit wantrouwen tegenover patiënten. "Het is vreemd om te vertrekken vanuit de idee dat mensen niet zouden willen meewerken en daarvoor meteen met geldboetes gedreigd wordt", zegt directeur Else Tambuyzer. Ze vreest dat kwetsbare patiënten die al veel kosten hebben, het enkel nog moeilijker zullen krijgen.
